kukurydza
Ziarna kukurydzy posiadają około 15% białka, około 70% węglowodanów, 8% tłuszczu oraz dość sporą ilość błonnika. Kukurydza charakteryzuje się słodkim smakiem. Spowodowane jest to dużą zawartością cukru w jej ziarnach, większą nawet niż w innych zbożach.
Z uwagi na brak glutenu kukurydza jest doskonałą alternatywą dla osób, które nie tolerują tego składnika lub posiadają na niego alergię. W kuchni polskiej bardzo często kukurydza jest gotowana z dodatkiem masła, prażona lub grillowana. Oprócz tego wykorzystywana jest do produkcji mąki, wafli, płatków czy chrupek (głównie przeznaczonych dla małych dzieci) i oleju kukurydzianego.
Które odmiany warto uprawiać w ogrodzie?
- Kukurydza ‘Ambrozja’ F1 – wczesna, bardzo słodka, do 180-200 cm wysokości. Tworzy duże kolby, 20-22 cm długości, o masie około 270 g.
- Kukurydza ‘Comanche’ F1 – bardzo wczesna odmiana, bardzo słodka. Osiąga do 180 cm wysokości. Kolby duże, około 25 cm długości, o masie około 300 g. Duże nasiona do bezpośredniego spożycia, konserwowania lub mrożenia.
- Kukurydza ‘Dobosz’ F1 – średnio wczesna. Nadaje się do zbioru gdy nasiona są w pełni dojrzałe. Jest to odmiana tzw. pękająca – idealna na popcorn. Wysuszone, twarde nasiona praży się w przykrytym naczyniu z dodatkiem odrobiny oliwy.
- Kukurydza ‘Golden Bantam’ - bardzo słodka i bardzo plenna, o wysokich walorach smakowych. Kolby duże, 22-24 cm długości, o żółtym zabarwieniu.
- Kukurydza ‘Landmark’ - bardzo wczesna o słodkim ziarnie.
- Kukurydza ‘Mini Pop’ – dorasta do 150 cm wysokości, tworzy 2–3 małe kolby. Idealnie nadają się do konserwowania w całości.
- Kukurydza ‘Płomyk’ - średnio plenna, osiąga do 160 cm wysokości. Kolby zbiera się, gdy nasiona są w pełni dojrzałe. Odmiana tzw. pękająca – idealna na popcorn.
- Kukurydza ‘Złota Karłowa’ – bardzo wczesna, silnie rozkrzewiona. Tworzy 2–3 nieduże kolby długości 8–12 cm. Ziarno jasnożółte, bardzo smaczne.
Stanowisko
Kukurydza preferuje miejsca dobrze nasłonecznione i bogate podłoże gliniaste o pH 5,5- 6,8. Warzywo to wymaga nawożenia. Przed rozpoczęciem uprawy warto wzbogacić glebę w kompost w ilości 9-13 kg na każde 10 m2. Pamiętajmy, aby przekopać ziemię co najmniej na głębokość 20 cm. Jeśli gleba w naszym ogrodzie źle odprowadza wodę, powinniśmy zbudować wysoki zagon.
Wymagania
Kiedy kukurydza już wykiełkuje, powinniśmy zapewnić jej wystarczającą ilość wody, by mogła dać nam zdrowe kolby i miękkie ziarno.
Wszystkie odmiany mogą zapylać się wzajemnie, co może powodować powstawanie zmian w kolorze i teksturze ziaren. Jeśli uprawiamy więcej niż jedną odmianę kukurydzy i nie chcemy mieszańców, rozplanujmy czas sadzenia roślin tak, by nie pyliły w tym samym okresie (najlepiej zachować co najmniej 2-tygodniowy odstęp).
Kukurydza cukrowa jest dojrzała, gdy wiechy na czubkach kolb stają się brązowe, lecz wciąż wilgotne w dotyku. Słodką kukurydzę powinniśmy zbierać późnym popołudniem i podawać na stół natychmiast, zanim cukier w niej zawarty zamieni się w skrobię. Odmiany o normalnej zawartości cukru możemy przechowywać w lodówce przez 2-3 dni. Kukurydzę z wysoką i bardzo wysoką zawartością cukru można przechowywać w lodówce ponad tydzień.
Najczęściej występujące choroby:
Wirus mozaiki - liście pokryte smugami, skarłowaciałe rośliny. Wyrwijmy i zniszczmy zainfekowane rośliny. W przyszłości starajmy się zdobyć rośliny odporne na tę chorobę. Postarajmy się też kontrolować mszyce, które roznoszą chorobę po ogrodzie.
Septerioza - liście pokryte szarozielonymi plamkami. Spryskajmy rośliny środkami opartymi na siarce. Czynność tę powtarzajmy co 2 tygodnie.
Rdza kukurydzy - liście z małymi brązowymi kropkami. Spryskajmy rośliny środkami opartymi na siarce. Czynność tę powtarzajmy co 2 tygodnie.
Najczęściej występujące szkodniki:
Ploniarka zbożówka - siewki nadgryzione na poziomie ziemi. Poszukajmy i zniszczmy owady znajdujące się w ziemi dookoła podstaw zniszczonych roślin. W przypadku dużych uszkodzeń warto zastosować środek owadobójczy.
Ślimaki - dziury w liściach siewek. Prześledźmy ślady wędrówek ślimaków. Dzięki temu będziemy mogli zlokalizować szkodniki. Rozrzućmy trochę popiołu drzewnego czy mączki bazaltowej. Pamiętajmy, by odnawiać tę warstwę po każdym deszczu.
Skrzypiarki - szczytowe liście z małymi, okrągłymi dziurkami. Zniszczenie liści jest bardzo poważne, ale następne pokolenia mogą wywiercać się w łodygę i kolby. Warto stosować insektycydy, np. Mospilan 20SP.
Chrabąszcz majowy - na liściach występuje gołożer. Rankiem strząśnijmy chrabąszcze do pojemnika z roztworem mydła i zniszczmy je. Jeśli nie możemy sobie w ten sposób z nimi poradzić, zastosujmy środki owadobójcze, np. Mospilan 20SP.
Pryszczarek pszeniczny - łodygi łamią się, wewnątrz są dziury i gąsienice. Wyrwijmy i zniszczmy zainfekowane rośliny. W przyszłym roku posadźmy kukurydzę w zupełnie nowym miejscu. Postarajmy się znaleźć odmiany mniej podatne na tego szkodnika.
Omacnica prosowianka - wygryzione dziury w kolbach i ziarnach. Niezniszczone części kolb są nadal jadalne. Odchylmy liście okrywowe przykrywające kolby i usuńmy stamtąd owady, zanim spowodują dalsze zniszczenia.
