Z artykułu dowiesz się:
1. Jakie stanowisko jest najlepsze dla róż?
Zanim kupi się róże, trzeba dla nich wybrać odpowiednie miejsce. Przede wszystkim powinno być nasłonecznione. Tylko niektóre odmiany tolerują lekki półcień. Odmiany miniaturowe i rabatowe sadzić można pojedynczo lub w grupach na kwietnikach. Jeśli ogród jest duży, dobrym pomysłem będzie stworzenie z nich różanego dywanu. Niektóre nadają się też do uprawy na balkonie.
Róże pnące zwykle potrzebują podpór. Tylko niektóre osiągają około 2 m wysokości i mają na tyle sztywne pędy, że mogą się bez nich obyć, np. Barkarole i Mozart. Rodzaj podpory trzeba dopasować do siły wzrostu róży. W każdym wypadku podpora jest też elementem dekoracyjnym ogrodu. Należy ją wcześniej kupić albo zrobić.
Bardzo popularne są róże wielkokwiatowe i wielokwiatowe. Trzeba dla nich znaleźć wyeksponowane miejsce w ogrodzie, np. przy altanie, furtce, ścieżce. Jeśli przejścia są wąskie, warto wziąć pod uwagę róże bezkolcowe, jak Heritage czy Souvenir du Docteur Jamain. Dzięki temu, że nie mają kolców lub mają ich bardzo mało, nie zaczepia się o nie ubraniem przy przechodzeniu.
Wspaniałą ozdobą są róże pienne (szczepione na pniach). Tradycyjnie sadzi się je jako solitery na trawnikach lub rabatach kwiatowych.
Niektóre gatunki róż, np. stulistna i pomarszczona, uprawia się również dla jadalnych płatków kwiatów i owoców, z których robi się wyśmienite konfitury, herbatki, domowe kosmetyki. Takie róże trzeba posadzić z dala od miejsc, gdzie mogą być w powietrzu spaliny, np. ulicy i podjazdu samochodowego.
Wiele róż nadaje się na żywopłoty kwitnące i obronne, które są nie do przebycia zarówno dla ludzi, jak i psów i kotów. Na niskie żywopłoty nadają się np. róża pomarszczona, zaś wysokie, np. róża igiełkowa czy odmiany parkowe.
Wiele róż wspaniale pachnie. Warto znaleźć dla nich takich miejsce, aby jak najczęściej cieszyć się zapachem. Odpowiednie są stanowiska m.in. przy tarasie, altanie, furtce.
Przeczytaj także: Sposób na piękne róże
2. Jakie rodzaje sadzonek róż są w sprzedaży?
Do wyboru są trzy formy sadzonek róż: z nagimi korzeniami (zawiniętymi np. w folię), z bryłą korzeniową (zawiniętą np. w tkaninę jutową) oraz w pojemnikach. Dwie pierwsze kupuje się i sadzi tylko wiosną oraz jesienią. Róże w pojemnikach dostępne są przez cały sezon wegetacyjny, gdyż można je sadzić od wiosny do jesieni.
Sadzonki z gołymi korzeniami i bryłami korzeniowymi są zwykle tańsze niż kupione w doniczkach. Wszystkie powinny mieć co najmniej po trzy silne, grube pędy (z zielonym odcieniem).
Przeczytaj także: Na co zwrócić uwagę przy zakupie roślin
3. Kiedy sadzić róże?
Róże z tzw. gołymi korzeniami oraz bryłami korzeniowymi można sadzić wiosną (marzec i kwiecień) lub jesienią (październik i listopad). Sadzonki kupione w doniczkach sadzi się od wiosny do jesieni.
W przypadku róż z gołymi korzeniami oraz z bryłami korzeniowymi zarówno terminy wiosenny, jak i jesienny mają zalety oraz wady. Jesienią jest większy wybór odmian. Róży posadzonej jesienią zwykle nie trzeba podlewać (albo rzadko), gdyż w tym okresie oraz zimą często pada deszcz, występuje szadź oraz inne opady. To ważne, jeśli brakuje czasu na pielęgnację ogrodu lub na działkę trzeba dojeżdżać. Wszystkie róże posadzone jesienią, także odmiany mrozoodporne, należy zabezpieczyć przed mrozem. Zwykle wystarczy usypanie kopca ziemi o wysokości około 20 cm. Jeśli róże sadzone są późną jesienią, warto dodatkowo okryć je np. iglastymi gałązkami. Dzięki temu gleba w późniejszym czasie zamarza i róże mają więcej czasu na wypuszczenie korzeni przed zimą.
Róże z gołymi korzeniami sadzone wiosną trzeba podlewać od czasu do czasu, w zależności od pogody. Nie trzeba ich zabezpieczać przed przymrozkami po posadzeniu.
Jeśli róże były w szkółce hodowane w donicach, można je sadzić od wiosny do jesieni, nawet w pełni kwitnienia. Takie sadzonki są droższe. Ich zaletą jest możliwość zobaczenia liści i kwiatów. Można też sprawdzić, czy kwiaty pachną, a także jak bardzo kolczaste są pędy.
Przeczytaj także: Kwitnące krzewy ozdobne – 5 najpiękniejszych
4. Jak prawidłowo sadzić róże?
Sadzenie róży zaczyna się od wykopania dołka o głębokości 35-40 cm. Na jego dno wsypuje się kompost świeży, żyzną ziemię lub specjalistyczne podłoże do róż.
Jeżeli róża ma goły korzeń, najlepiej z żyznego podłoża uformować mały kopczyk na dnie. Następnie korzenie, jeśli są zbyt długie, przycina się sekatorem na długość 20-25 cm, rozkłada na kopczyku i przysypuje żyznym podłożem, delikatnie je ugniatając. Czasem zdarza się, że róża z gołym korzeniem czeka na posadzenie kilka dni (zwykle w foliowym opakowaniu). Wtedy przed sadzeniem można jej korzenie wstawić na 2-4 godziny do wody w wiadrze. Nie trzeba usuwać wosku z pędów (chroni je przed wysychaniem).
Jeśli zaś róża została kupiona w doniczce, trzeba ją najpierw podlać (jeżeli podłoże jest suche), i delikatnie z niej wyciągnąć razem z bryłą korzeniową. Łatwiej to zrobić uderzając otwartą dłonią w dno donicy i drugą rękę pociągając za część nadziemną. Korzenie wyrastające przez otwory w dnie należy uciąć sekatorem. Następnie bryłę korzeniową wsadza się do dołka i przysypuje żyznym podłożem, delikatnie je ugniatając.
Bardzo podobnie sadzi się róże w donicach na balkonie. Na dno donicy warto umieścić jednak drenaż. Nadają się np. keramzyt, kamyki, potłuczone donice ceramiczne.
Na zakończenie posadzone róże należy podlać. Korzystnie jest je ściółkować.
Przeczytaj także: Ściółkowanie korą – 6 zalet
5. Jak głęboko sadzić róże?
Róże sadzi się tak, aby miejsce szczepienia (okulizacji) było 2-3 cm pod powierzchnią ziemi. W przypadku róż piennych miejsce okulizacji znajduje się zwykle na wysokości 60-140 cm. Takie drzewko sadzi się 2-3 cm poniżej zgrubienia nad szyjką korzeniową.
Pnące róże można sadzić lekko pod skosem – w kierunku podpory. Jeśli mają rosnąć przy murze lub podmurówce ogrodzenia, nie należy ich sadzić bliżej niż 50 cm od niego. Powinny być też sadzone poza okapem dachu. W tych miejscach jest bowiem zwykle za sucho.
Przeczytaj także: W jaki sposób uprawiać i pielęgnować róże pnące
6. Jaka ziemia jest najlepsza dla róż?
Większość róż preferuje żyzną, piaszczystą ziemię z małą domieszką gliny, o odczynie od lekko kwaśnego do obojętnego (pH 5,5-7). Do sadzenia polecana jest np. Ziemia do róż. Wymieszać ją warto z różnymi dodatkami, które wzbogacą podłoże. Do podłoża przeznaczonego do sadzenia róż z gołymi korzeniami warto dodać Korzonek D (2-5 g na 5-10 l podłoża). To preparat stymulujący rozwój systemu korzeniowego i zwiększający odporność sadzonek na warunki stresowe.
Nawóz z hydrożelem TerraCottem Universal zwiększa zdolność podłoża do magazynowania wody. Ma to duże znaczenie zwłaszcza jeśli róża jest sadzona w donicy na balkonie lub podczas upałów. Ziemię na dnie dołka można też wymieszać z naturalnymi nawozami, jak granulowany Obornik bydlęcy lub granulowany Obornik koński (około 15 granulek pod jeden krzew). Bez ograniczeń stosuje się kompost.
Przeczytaj także: Jak ograniczyć podlewanie – 10 pomysłów
7. Jak gęsto sadzić róże?
W ogrodach zwykle sadzi się jedną lub kilka róż. To krzewy tak piękne, że zawsze wyglądają efektownie, nawet jeśli rosną pojedynczo. Nie przez przypadek róża jest nazywaną Królową Kwiatów. Jeśli pozwala na to miejsce, róże warto także sadzić w większych grupach. Niskie odmiany róż okrywowych oraz miniaturowych ślicznie wyglądają w grupach po kilka lub więcej sztuk. Nadają się także na różane dywany. Takie krzewy sadzi się zwykle po 2-5 sztuk na metr kwadratowy.
Róże wielokwiatowe oraz wielkokwiatowe sadzi się co około 50-100 cm lub rzadziej (w zależności od siły wzrostu odmian). W pustych miejscach między nimi można posadzić np. kocimiętkę. Róże pnące najczęściej sadzi się pojedynczo. Można też obok siebie uprawiać kilka krzewów – tej samej odmiany lub różnych, np. o kontrastowych kwiatach czy starych odmian tworzących prywatną kolekcję. Należy je sadzić przynajmniej co 100-200 cm (w zależności od siły wzrostu odmian).
Przeczytaj także: Róże miniaturki w donicach – ABC uprawy
8. Czy róża pienna musi być sadzona przy paliku?
Róże pienne potrzebują podpór zwłaszcza w pierwszych latach uprawy. Dzięki temu są mniej narażone na złamanie, np. podczas wietrznej pogody. Drewniany palik wbija się w ziemię przed posadzeniem róży (od pnia powinien być oddalony na szerokość dłoni). Następnie różę należy luźno przywiązać sznurkiem do palika (bez przyciskania pnia do niego). Co jakiś czas warto sprawdzać, czy wiązanie nie wrasta w pień.
Wysokość palika dobiera się do wielkości róży. W sprzedaży najczęściej są róże na pniu o wysokości 60-140 cm.
Przeczytaj także: Rabaty w angielskim stylu – jakie rośliny posadzić
9. Kiedy przyciąć róże po posadzeniu?
Bez względu na to, kiedy róże zostały posadzone, przycina się je wiosną, zwykle od połowy marca do połowy kwietnia. Cięcie wykonuje się w dzień bezdeszczowy i w miarę ciepły. Ze względu na to, że sadzonki z gołymi korzeniami i bryłami korzeniowymi najczęściej kupuje się ze skróconymi pędami, w ich przypadku wystarczy zwykle ściąć fragmenty przemarznięte lub połamane. Pozostałe przycina się w zależności od gatunku róży.
Przeczytaj także: W jaki sposób wykonać cięcie i formowanie róż
10. Kiedy zacząć nawożenie róż po posadzeniu?
Nawożenie róż zaczyna się w drugim roku po ich posadzeniu. Z nawozów organicznych odpowiednie są np. granulowany Obornik bydlęcy, granulowany Obornik koński czy Biohumus Max Uniwersalny. Z mineralnych preparatów polecane są nawozy dedykowane do róż. Mogą być one granulowane, jak Nawóz do róż, rozpuszczalne, np. Nawóz do róż Moc Pąków czy płynne, jak Nawóz do róż Okazałe Kwiaty. Ich receptury są opracowane specjalnie pod potrzeby tych ślicznych krzewów. Bez ograniczeń można stosować kompost.
Przeczytaj także: Nawozy dedykowane - 7 zalet
