Kard

02+Kard+(2).png

Kard

KARD (Cynara cardunculus), zwany także karczochem hiszpańskim to gatunek należący do rodziny astrowatych (Asteraceae) pochodzący z rejonu Morza Śródziemnego. Jest byliną dość wrażliwą na mrozy i nasze zimy na ogół są dla niej zabójcze. Kard był dobrze znany już starożytnym Egipcjanom, Grekom i Rzymianom.
Kard wytwarza silny i głęboki system korzeniowy. Nad powierzchnią ziemi wyrasta rozeta potężnych liści długości przekraczającej często 1 m. Jedna roślina zajmuje więc dość sporą powierzchnię, co należy uwzględnić planując uprawę. Liście mają charakterystyczną szarozieloną barwę, są głęboko wcinane, od spodu wełnisto owłosione i posiadają dość szeroki, mięsisty ogonek.
Kardy zawierają cenne składniki odżywcze, takie jak: białko, prowitaminę A, witaminę B, wapń, żelazo. Poprawiają funkcjonowanie żołądka, wątroby i woreczka żółciowego poprzez wspomaganie procesów trawiennych i odtruwanie organizmu. Swój specyficzny, lekko cierpki smak zawdzięczają substancji nazywanej cynaryną, która występuje przede wszystkim w liściach i korzeniach.
Częścią jadalną kadrów są okazałe, mięsiste ogonki liściowe, których szerokość u podstawy może osiągać nawet 10 m. Podobnie jak ogonki selerów naciowych, można je spożywać na surowo lub po ugotowaniu.
Kardy gotowane tylko w osolonej wodzie przybierają mało apetyczny, szarozielony kolor. Aby temu zapobiec, należy dodać do wrzącej wody trochę kwasku cytrynowego i mąki. Przed i po ugotowaniu trzeba je oczyścić z włókien i drobnych kolców. Gotuje się je przykryte do czasu, aż staną się miękkie. Wtedy należy je odcedzić i kilkakrotnie przelać zimną wodą. Można gotować je bez mąki, tylko we wrzątku z dodatkiem kwasku i soli. Ugotowane kardy po wyłożeniu na półmisek i posypaniu prażoną tartą bułką i koperkiem, są dodatkiem do innych potraw.

Stanowisko

stanowisko icon

Optymalna temperatura wzrostu kardów wynosi 20-25°C. Młode rośliny są wrażliwe na przymrozki, a karpy korzeniowe choć wytrzymują kilkunastostopniowe mrozy, to w Polsce na ogół przemarzają podczas zimy. Kardy lubią ciepłe, żyzne i głęboko uprawiane gleby o dużej zawartości próchnicy i odczynie od lekko kwaśnego do obojętnego.

Wymagania

wymagania icon

W naszym klimacie kardy najlepiej jest uprawiać jako rośliny roczne, z rozsady. Nasiona wysiewamy od połowy lutego do początku marca do małych doniczek lub do skrzynek wysiewnych. Siewki po ukazaniu się pierwszego liścia, należy przepikować do doniczek o średnicy 8-10 cm. W temperaturze 20-25°C wschody pojawiają się po upływie około 2 tygodni.
Kardy dobrze reagują na nawożenie organiczne i nawadnianie. W dołki pod wsadzane rośliny zaleca się dawać przefermentowany obornik lub kompost. Z uwagi, iż posiada bardzo silnie rozwinięty system korzeniowy, potrafi zdobywać wodę z głębszych warstw gleby oraz może dobrze wykorzystać nawozy mineralne. Cenne makro- i mikroelementy warto dostarczyć poprzez zastosowanie nawozów wieloskładnikowych, np. nawóz granulowany do warzyw Target. Zwykle w ciągu sezonu wystarczają dwie dawki nawozu.
Spulchnianie gleby w uprawie kardów korzystnie wpływa na plony. Pierwsze wzruszanie gleby wykonuje się krótko po posadzeniu rozsady. Wówczas spulchnimy glebę udeptaną podczas wysadzania roślin. Następne wzruszanie wykonuje się w celu zniszczenia wyrastających chwastów. Niepożądane rośliny stanowią problem, zwłaszcza w początkowym okresie uprawy. Należy wiec regularnie usuwać chwasty, wyrywając je ręcznie bądź za pomocą motyczki czy pazurków. Kardy z czasem same hamują wzrost chwastów poprzez cieniowanie i przygniatanie ich masą liści.
Z uwagi, iż liście i ogonki kardów zawierają dość sporo substancji gorzkich należy je wybielić przez pozbawienie ich dostępu światła. W tym celu w sierpniu należy związać razem wszystkie liście, a ogonki liściowe owinąć szczelnie czarną folią lub papierem. Po 3-5 tygodniach (lub później w przypadku chłodnej pogody) wycina się wybielone ogonki.

Najczęściej występujące choroby:

choroba icon

Alternarioza - objawami choroby są okrągłe, czarne plamy pojawiające się głównie na liściach. Początkowo plamy są małe, z czasem jednak szybko się powiększają i pokrywają zielonkawym nalotem. Na ich powierzchni można dostrzec koncentryczne okręgi. Chorobie sprzyja wilgotne powietrze i podwyższona temperatura.

Mączniak prawdziwy - choroba objawia się wystąpieniem na liściach białego, mączystego nalotu, na powierzchni którego widoczne są bardzo drobne, ciemne zarodniki. Chorobie sprzyja duża wilgotność powietrza i wysoka temperatura, a także przenawożenie roślin azotem i zachwaszczenie upraw. Wskazane jest regularne odchwaszczanie grządek oraz stosowanie nawozów w zalecanych dawkach.

Mączniak rzekomy - objawami choroby są nieregularne, ciemne plamy na liściach, które od spodniej strony blaszki liściowej pokryte są szarym nalotem grzybni. Choroba może atakować również siewki, które szybko żółkną i zamierają. Chorobie sprzyja duża wilgotność powietrza i wysoka temperatura oraz zachwaszczenie upraw. Ważne jest przestrzeganie zmianowania oraz usuwanie i niszczeniu resztek roślinnych pozostałych po zbiorach.

Szara pleśń - choroba rozwija się najczęściej krótko przed zbiorami. Na liściach i łodygach powstają wodniste, niewielkie plamy gnilne, które szybko się powiększają i pokrywają szarym nalotem grzybni. Chorobie sprzyja duża wilgotność powietrza i wysoka temperatura. Zalecane jest przestrzeganie zmianowania oraz usuwanie i niszczenie resztek roślinnych pozostałych po zbiorze.

Najczęściej występujące szkodniki:

szkodniki icon

Mączlik szklarniowy - larwy i osobniki dorosłe żerują na dolnej stronie liścia, wysysając z rośliny soki. Na blaszkach liściowych pojawiają się żółte plamy. Na powierzchni liści rozwijają się często grzyby sadzakowe. W przypadku intensywnego występowania szkodnika może dojść do całkowitego zamierania roślin.

Śmietki - muchówka o szarym, wydłużonym ciele gęsto pokrytym włoskami. Larwa beznoga, kremowo-biała dł. ok. 7-8 mm. Uszkodzeń roślin dokonują larwy. Po wylegnięciu z jaj, wgryzają się w szyjkę korzeniową doprowadzając do więdnięcia i zamierania roślin. Porażone rośliny można łatwo wyciągnąć z ziemi. Żerowaniu szkodnika sprzyja podwyższona temperatura oraz duże zagęszczenie chwastów i roślin żywicielskich.

Mszyce - osłabiają wzrost młodych roślin oraz powodują deformacje. Szkodniki te są także wektorami chorób wirusowych. Mszyce wydzielają spadź na której rozwijają się grzyby sadzakowe. Aby zapobiec wystąpieniu szkodnika ważne jest regularne niszczenie chwastów. W walce z mszycami pomogą naturalni wrogowie – złotooki, biedronki i bzygi.

Ślimaki (różne gatunki) – wygryzają w liściach otwory, a pośrednio także zanieczyszczają rośliny swoimi odchodami. Możemy je zwalczać używając różnego rodzaju pułapek lub środków ochrony roślin - moluskocydów.

Zapisz się do newslettera i pobierz bezpłatne poradniki!