Naturalni wrogowie mszyc i przędziorków

Mszyce i przędziorki to jedne z najpopularniejszych i najgroźniejszych szkodników występujących w naszych ogrodach. W ich zwalczaniu sięgamy zwykle po sprawdzone środki ochrony roślin. Jednak coraz większą popularnością cieszy się zastosowanie naturalnych wrogów tych szkodników, zwłaszcza w uprawach pod osłonami.

Naturalni wrogowie mszyc i przędziorków

1. Jak naturalnie zwalczyć przędziorki?

Jakie zagrożenie stanowią przędziorki?

Przędziorki są to niewielkie roztocza o długości ciała około 0,5 mm. W szklarniach i tunelach mogą występować przędziorek chmielowiec (zielony, z ciemnymi plamkami po bokach) oraz przędziorek szklarniowiec (czerwony). Przędziorki żerują po spodniej stronie liści wysysając sok komórkowy, powodują powstawanie drobnych, jasnych punktów. Silnie zaatakowane liście żółkną, następnie zasychają. W przypadku dużego nasilenia szkodników, rośliny pokryte są pajęczyną. Ich rozwojowi sprzyja wysoka temperatura i niska wilgotność powietrza.

Jakich naturalnych wrogów mają przędziorki?

  • Dobroczynek szklarniowy (Phytoseiulus persimilis) wielkością zbliżony jest do przędziorków. Łatwo można go od nich odróżnić - ma dłuższe odnóża, silnie wypukły, błyszczący grzbiet, ciemnoczerwone zabarwienie. Dorosły drapieżca zjada dziennie do 30 jaj, względnie 20 ruchomych form przędziorków. Przędziorki są jego jedynym pokarmem, a po ich całkowitej likwidacji ginie z braku pożywienia. Stosując go należy utrzymywać w pomieszczeniu wysoką wilgotność powietrza (około 80%).
  • Dobroczynek kalifornijski (Amblyseius californicus) jest nieco mniejszy od poprzedniego gatunku, o beżowym zabarwieniu ciała. Może zjeść w ciągu dnia 5 dorosłych przędziorków. Przędziorki nie są jego jedynym pokarmem, w przypadku ich braku, może odżywiać się innymi szkodnikami oraz pyłkiem. Jego atutem są duża wytrzymałość na brak pokarmu oraz wahania temperatury i wilgotności powietrza.

W jaki sposób zastosować drapieżców przędziorków?

Dobroczynka szklarniowego i kalifornijskiego stosujemy w ilości 6-10 szt./m2. Zaleca się łączne zastosowanie obu gatunków, uwalniając je precyzyjnie w ogniskach występowania szkodników. Podczas obserwacji uprawy, wskazane jest więc zaznaczenie miejsc występowania przędziorków. W miejscach, gdzie szkodnik jest szczególnie liczny, zaleca się zwiększenie dawki drapieżców do 20 szt./m2.

przedziorek

2. Jak pozbyć się mszyc bez stosowania oprysków?

Dlaczego należy walczyć z mszycami?

Mszyce to małe pluskwiaki (1-4 mm), najczęściej zielone lub czarne. Są trudne do zwalczenia ze względu na bardzo szybkie tempo rozwoju. Mszyce wysysają sok komórkowy z najmłodszych części roślin, powodując ich żółknięcie i deformację. Wydzielają przy tym duże ilości spadzi, na której rozwijają się czarno zabarwione grzyby sadzakowe. Na liściach widoczne są liczne wylinki (zrzucony oskórek owadów). Mszyce przenoszą wiele wirusów roślinnych.

Które gatunki mszyc zagrażają naszym uprawom?

W uprawach ogrodowych występuje wiele gatunków mszyc. Zwykle nazwa gatunkowa szkodnika określa rośliny na których najchętniej żeruje. Wiele z nich ma dwóch żywicieli co oznacza, że występuje na więcej niż jednym gatunku rośliny.

  • mszyca truskawkowa większa (Acyrthosiphon malvae);
  • mszyca grochowa (Acyrthosiphon pisum);
  • mszyca malinowo-jeżynowa (Amphorophora rubi);
  • mszyca gruszowo-podbiałowa (Anuraphis farfarae);
  • mszyca trzmielinowo-burakowa (Aphis fabae);
  • mszyca wierzbowa pospolita (Aphis farinosa);
  • mszyca truskawkowa zielona (Aphis forbesi);
  • mszyca ogórkowa (Aphis gossypii);
  • mszyca agrestowa (Aphis grossulariae);
  • mszyca bluszczowa (Aphis hederae);
  • mszyca malinowa (Aphis idaei);
  • mszyca jabłoniowa (Aphis pomi);
  • mszyca bzowa (Aphis sambuci);
  • mszyca porzeczkowa (Aphis schneideri);
  • mszyca śliwowo-ostowa (Brachycaudus cardui);
  • mszyca śliwowo-kocankowa (Brachycaudus helichrysi);
  • mszyca szparagowa (Brachycorynella asparagi);
  • mszyca kapuściana (Brevicoryne brassicae);
  • mszyca wierzbowo-marchwiowa (Cavariella aegopodii);
  • mszyca porzeczkowo-poziewnikowa (Cryptomyzus galeopsidis);
  • mszyca porzeczkowo-czyściecowa (Cryptomyzus ribis);
  • mszyca głogowo-marchwiana (Dysaphis crataegi);
  • mszyca jabłoniowo-babkowa (Dysaphis plantaginea);
mszyce
  • mszyca gruszowo-przytuliowa (Dysaphis pyri);
  • mszyca tulipanowa mniejsza (Dysaphis tulipae);
  • mszyca świerkowa zielona (Elatobium abietinum);
  • mszyca brzoskwiniowo-trzcinowa (Hyalopterus amygdali);
  • mszyca śliwowo-trzcinowa (Hyalopterus pruni);
  • mszyca porzeczkowo-mleczowa (Hyperomyzus lactucae);
  • mszyca kwaśnicowa (Liosomaphis berberidis);
  • mszyca różano-rutewkowa (Longicaudus trirhodus);
  • mszyca złocieniowa (Macrosiphoniella sanborni);
  • mszyca smugowa (Macrosiphum euphorbiae);
  • mszyca różano-szczeciowa (Macrosiphum rosae);
  • mszyca azaliowa (Masonaphis azaleae);
  • mszyca różano-trawowa (Metopolophium dirhodum);
  • mszyca czereśniowa (Myzus cerasi);
  • mszyca ligustrowa (Myzus ligustri);
  • mszyca brzoskwiniowa (Myzus persicae);
  • mszyca szklarniowa plamista (Neomyzus circumflexum);
  • mszyca śliwowo-chmielowa (Phorodon humuli);
  • mszyca wierzbowa pniowa (Pterocomma salicis);
  • mszyca jabłoniowo-zbożowa (Rhopalosiphum insertum);
  • mszyca czeremchowo-zbożowa (Rhopalosiphum padi);
  • mszyca marchwiowa ondulująca (Semiaphis dauci).

Co to są parazytoidy?

Parazytoidy to drapieżniki, które stosuje się w celu szybkiej reedukacji liczebności mszyc. Składają one jaja do ciała żywiciela, np. błonkówki. Najpopularniejszym gatunkiem w tej grupie drapieżników jest mszycarz szklarniowy (Aphidius colemani) należący do rodziny mszycarzowatych. Są to osobniki o długości 1,5-2,5 mm, a ich ciało ma brązowe zabarwienie. Rozwijająca się w ciele mszycy larwa błonkówki uśmierca swego żywiciela, z którego pozostaje wysuszony, brązowy rozdęty odskórek, tzw. mumia, zawierająca poczwarkę pasożyta.

mszyce

W jaki sposób afidiofagi zwalczają mszyce?

Działanie afidiofagów, czyli drapieżców mszyc jest nieco wolniejsze, chociaż w dłuższej perspektywie bardzo skuteczne. Pryszczarek mszycojad (Aphidoletes aphidimyza) jest drapieżną muchówką z rodziny pryszczarkowatych, długości około 2 mm i szarym zabarwieniu ciała. Wyglądem przypomina małe komary. Samice składają pomarańczowe jaja w koloniach mszyc, z których wylęgają się czerwone larwy odżywiające się tymi szkodnikami.

Czy biedronki pomogą w walce z mszycami?

Do niszczenia ognisk występowania mszyc można zastosować inny gatunek drapieżcy – biedronkę dwukropkę (Adalia bipunctata). Pożyteczne są zarówno larwy, jak i osobniki dorosłe. Osobniki dorosłe mają jednak skłonność do migracji na większe odległości.

W jaki sposób zastosować wrogów mszyc?

Mszycarze stosuje się w postaci mumii, które wykłada się w pomieszczeniu uprawowym. Zalecana dawka to 1-2 szt./m2. Mszycarze  występują zarówno w warunkach naturalnych i w okresie letnim mogą spasożytować nawet około 80% mszyc. Pryszczarka mszycojada stosuje się w postaci poczwarek (0,5-1 sz./m2). Występuje on również w naturze i często latem nalatuje do szklani. Larwy biedronki dwukropki uwalania się w miejscach występowania mszyc, w dawce 50-100 szt./m2.

mszyce
Autor

Poradnik został napisany przez Eksperta Target, który od wielu lat pomaga czytelnikom rozwiązywać problemy związane z uprawą, pielęgnacją i ochroną roślin.

Miłość do roślin i pasja do ogrodnictwa naszego Eksperta pomaga mu w tworzeniu wartościowych poradników, które szczególnie przydatne są ogrodnikom amatorom oraz posiadaczom ogródków działkowych.

Zapisz się do newslettera i pobierz bezpłatne poradniki!