Dynia olbrzymia

Dynia.jpg

Dynia olbrzymia

DYNIA OLBRZYMIA (Cucurbita maxima) to gatunek rośliny z rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae) pochodzący z Ameryki Środkowej i Południowej. Były uprawiane już 3000 lat przed naszą erą. Owoc dyni jest o zróżnicowanym kształcie i różnej wielkości, zależnie od odmiany. Otoczony jest niezbyt grubą, zieloną, żółtą lub pomarańczową skórką. Rośliny danej odmiany po wytworzeniu określonej liczby owoców zrzucają kolejne zawiązki. W jednym owocu znajduje się średnio 100-400 nasion okrytych łupiną. Rekordowy owoc dyni ważył 1190,4kg (wyhodowany w 2016 roku), zaś rekord Polski został pobity w 2014 roku i wynosi 598kg.
Miąższ owoców jest jadalny po ugotowaniu, można go też kandyzować i wytwarzać marmoladę. Cenione są również pestki dyni (do bezpośredniego spożycia, jak również w postaci tłoczonego z nich oleju). Odpowiedni skład soli, znaczna zawartość karotenoidów i niska zdolność do wiązania azotanów sprawiają, że stanowi ona cenny surowiec dla przemysłu. Dynia wykorzystywana jest również w gorzelnictwie, ze względu na dużą zawartość suchej masy (konkuruje z ziemniakiem). Chętnie wykorzystywana jest także w piekarnictwie, przetwórstwie owocowo – warzywnym do produkcji mrożonek, dżemów, itp. Ze względu na wysoką zawartość beta-karotenu (prowitaminy A) i niską zdolność wiązania azotanów z gleby jest wykorzystywana jako surowiec do produkcji soków owocowo-warzywnych. Z nasion wyjątkowo dużych owoców nazywanych ‘Atlantic Giant’ uprawiane są rośliny głównie z zamiarem osiągnięcia nowego rekordu.

Chętnie uprawiane odmiany dyni olbrzymiej:
- Dynia olbrzymia ‘Melonowa Żółta;
- Dynia olbrzymia ‘Big Max’;
- Dynia olbrzymia ‘Uchiki Kuri’ (‘Hokkaido’);
- Dynia olbrzymia ‘Bambino’;
- Dynia olbrzymia ‘Atlantic Giant’;
- Dynia olbrzymia ‘Ambar’.

Stanowisko

stanowisko icon

Dynia olbrzymia ma najmniejsze wymagania cieplne ze wszystkich warzyw dyniowatych. Optymalna temperatura wzrostu roślin to 25°C. Pod uprawę trzeba wybrać stanowisko ciepłe i słoneczne.

Wymagania

wymagania icon

Dynię można uprawiać z siewu lub z rozsady. Dynia nie jest wrażliwa na przedplon – może być uprawiana po wszystkich roślinach, z wyjątkiem należących do tej samej rodziny. Rośliny potrzebują dużo wody. Związane jest to z dużą powierzchnią liści oraz płytkim systemem korzeniowym. Przy niedoborze wody owoce są mniejsze, zwierają jednak więcej suchej masy i są słodsze. Najlepsze gleby pod uprawę dyni to średnio zwięzłe, o znacznej zawartości próchnicy, żyzne, przepuszczalne i przewiewne, szybko nagrzewające się, o odczynie zbliżonym do obojętnego. Uprawia się ją na stanowisku w pierwszym roku po oborniku.
Do podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych należy też spulchnianie gleby, odchwaszczanie, podlewanie i dwukrotne nawożenie pogłówne (po pojawieniu się pierwszych zawiązków i po pierwszym zbiorze owoców). Aby uzyskać większe i dorodniejsze owoce, przerzedza się również zawiązki i pozostawia na roślinie 3, 4 najsilniejsze. Zabieg ten przeprowadzamy gdy owoce, które chcemy pozostawić osiągną rozmiary piłki tenisowej. Równocześnie z usunięciem nadmiaru owoców skracamy też pędy, pozostawiając po 3 do 4 liście nad ostatnim owocem.
Owoce dyni olbrzymiej zbiera się, gdy są całkowicie dojrzałe, co poznaje się po zmianie barwy skórki na intensywniejszy kolor i „pustym” dźwięku przy pukaniu. Zawierają wtedy najwięcej cukrów. Jesienią, przed spodziewanymi przymrozkami, należy zebrać owoce, gdyż przemarznięte szybko gniją.

Najczęściej występujące choroby:

choroba icon

Mączniak rzekomy dyniowatych - objawy choroby pojawiają się początkowo na górnej stronie blaszki liściowej. Są to jasne plamy umiejscowione między nerwami liścia. W miejscu plam, na dolnej stronie blaszki liściowej, w warunkach podwyższonej wilgotności powietrza pojawia się nalot zarodników. Silnie porażone liście stopniowo zasychają.

Najczęściej występujące szkodniki:

szkodniki icon

Przędziorki - szkodniki te wysysając soki z liści mogą powodować osłabienie roślin. Inne objawy żerowania owadów to żółtawe przebarwienia liści i ich wcześniejsze opadanie.

Mszyce - owady te żerują na dolnej stronie liści. Przy masowym pojawie mogą doprowadzić do zniekształcenia i przebarwiania się liści oraz zamierania zawiązków owoców.

Powiązane problemy Powiązane rośliny  
antraknoza, mączniak rzekomy, mączniak prawdziwy, przędziorki, mszyce burak liściowy  

Zapisz się do newslettera i pobierz bezpłatne poradniki!