Dziury w liściach pelargonii – 3 przyczyny

Pelargonie to kwiaty bardzo odporne na szkodniki i choroby. Jeśli mają dużo słońca i są prawidłowo nawożone, przez cały sezon zachwycają obfitym kwitnieniem. Jednak zdarza się, że nawet tak odporne rośliny miewają dziury w liściach. Pelargonie, które mają dziury w liściach, tracą ładny wygląd. Dziury ograniczają też powierzchnię liści, co zmniejsza fotosyntezę (zachodzi przy udziale chlorofilu w liściach oraz innych zielonych częściach roślin przy udziale światła). To sprawia, że pelargonie m.in. mniej obficie kwitną.

Przeczytaj także: 10 rzeczy, które lubią pelargonie

Najczęściej to gąsienice wygryzają dziury w pelargoniach. Ze względu na to, że są bardzo żarłoczne, w kilka lub kilkanaście dni mogą zjeść większość liści, powodując także ich szkieletowanie i gołożery. Gąsienice najczęściej żerują na dolnych liściach, ale mogą też wygryzać dziury w kwiatach. Ich odchody – przypominające czarne granulki – zanieczyszczają część nadziemną pelargonii.

Na pelargoniach najczęściej występują gąsienice piętnówki rdestówki oraz błyszczki jarzynówki. Prawie zawsze żerują placowo, czyli np. tylko w jednej skrzynce z pelargoniami. Najbardziej są aktywne w nocy.

Piętnówka rdestówka (Melanchra persicaria) to ćma, dlatego trudno postać dorosłą zauważyć. W dzień ukrywa się bowiem np. na korze drzew i w zaroślach. Skrzydła tego motyla są ciemne, w odcieniach kolorów brązowego, czarnego i białego, o rozpiętości do 5 cm. Na przedniej parze skrzydeł znajdują się białe plamki w kształcie nerek. Motyle żywią się nektarem. Ich gody trwają od maja do sierpnia.

Gąsienice pojawiają się od czerwca do października. Ich ubarwienie jest zielone lub brązowe. Dość łatwo je rozpoznać ze względu na charakterystyczne, jak zgeometryzowane linie ciała. Pelargonie nie są ich ulubionym źródłem pokarmu. Chętniej żerują m.in. na borówkach, czeremchach, kapuście, malinach, pokrzywach, wierzbach. Jeśli w ogrodzie lub w jego pobliżu rosną te rośliny, może się zdarzyć, że motyle złożą jaja także na pelargoniach.

Błyszczka jarzynówka (Autographa gamma), podobnie jak piętnówka rdestówka, także nie gustuje tylko w pelargoniach. Jej gąsienice częściej można spotkać na takich roślinach jak buraki ćwikłowe, chryzantema, kapusta, papryka, pietruszka, pomidor, rabarbar, sałata. Postać dorosła to ciemnobrunatny motyl o rozpiętości skrzydeł ok. 4 cm. Na przedniej parze jego skrzydeł znajdują się plamki w kształcie litery gamma. Jest aktywny zarówno w dzień, jak i w nocy. Ciekawostką jest to, że błyszczki jarzynówki potrafią latać nawet na dystansach ponad 2000 km. Jesienią odlatują z Polski na południe Europy, zaś wiosną – przylatują. Gąsienice mogą też zimować w Polsce.

Gąsienice błyszczki jarzynówki są zielone, szarozielone, brązowozielone lub żółtozielone (w zależności od stadium rozwoju). Ich długość to około 3,5 cm. Przednie części ich ciał mają charakterystyczne przewężenie. Żerują w licznych grupach od czerwca do sierpnia. Zaniepokojona gąsienica, np. poprzez dotknięcie patyczkiem, porusza się wyginając ciało w łuk.

Zwalczanie: wszystkie gąsienice zwalcza się tak samo. Przede wszystkim można je zbierać ręcznie (warto założyć rękawiczki). Nie jest jednak łatwo dojrzeć gąsienice młode, gdyż są małe i mają maskujące kolory. Bardzo skuteczny i szybko działający jest preparat mikrobiologiczny Lepinox Plux. W jego składzie są bakterie Bacillus thuringiensis (naturalnie występujące w glebie).  Bakterie te wytwarzają krystaliczne białka, które aktywowane są w przewodzie pokarmowym gąsienic. Zainfekowane gąsienice zaraz po spożyciu bakterii przestają żerować i giną w ciągu 72 godzin. Preparat można stosować na balkonie i w ogrodzie. Ma postać proszku. Wsypuje się go do wody i opryskuje rośliny, najlepiej rano lub wieczorem w dni pochmurne. Ma krótki okres karencji oraz jest biodegradowalny.

Na gąsienice, poza okresami aktywności pszczół, stosować można także Karate Spray.

Przeczytaj także: Jak zwiększyć odporność roślin – naturalne preparaty

Przyczyną powstawania dziur w liściach pelargonii bywają chorobotwórcze grzyby.  Ich rozwojowi sprzyja deszczowa pogoda.  Powodują one m.in. plamistość liści. Początkowo na liściach pojawiają się drobne plamki z kolorach żółtym i brązowym. Następnie w miejscach infekcji tkanka stopniowo zamiera, schnie i się wykrusza. W ten sposób w liściach powstają dziurki o różnej wielkości (zwykle kilka milimetrów).

Na plamistość liści bardziej są podatne pelargonie rosnące w gruncie, mniej – uprawiane w skrzynkach na balkonach oraz w mieszkaniach. Intensywność tej choroby zależy od pogody, ale także sposobu podlewania. Ryzyko infekcji jest większe, jeśli pelargonie są często mokre z powodu opadów deszczu oraz podlewane na liście. Infekcja rzadko jest duża – najczęściej dziurki powstają w pojedynczych liściach.

Zwalczanie: plamistości liści pelargonii najlepiej zapobiegać, czyli nie podlewać na liście i unikać sadzenia pelargonii w gruncie, zwłaszcza bluszczolistnych (mają zwisające pędy). Te kwiaty najlepiej rosną w donicach i skrzynkach.

Warto stosować preparaty na bazie naturalnych składników, które stymulują odporność, witalność i kwitnienie roślin. To np. Biosept Active Spray - produkt na bazie ekstraktu z grejpfruta. Jest gotowy do użycia (ma postać sprayu) oraz bezpieczny dla ludzi, zwierząt i owadów zapylających. Nadaje się stosowania zarówno na balkonie, jak i w ogrodzie.  

Naturalne składniki zawiera także preparat Czosnek & Chilli ekstrakt: czosnek, chilli, kurkumę oraz imbir.  Przeznaczony jest do kompleksowej pielęgnacji roślin w przypadku wystąpienia szkodników, np. gąsienic, a także chorób grzybowych. Stosować go można zapobiegawczo oraz interwencyjnie. Wzmacnia rośliny i zwiększa ich odporność. Bakterie zawarte w preparacie stymulują wzrost i zdrowy rozwój korzeni roślin. Przeznaczony jest do stosowania w formie oprysku lub podlewania roślin. Gdy infekcja jest duża,  zastosować można środek grzybobójczy. Szerokie spektrum działania ma Signum 33 WG.

Dziury w liściach pelargonii nie znikną same. Środki ochrony roślin zapobiegają ich powstawaniu. Jeśli pelargonia jest rozrośnięta, można dziurawe liście obrywać (razem z ogonkami). Jeżeli pelargonie są jeszcze małe, lepiej poczekać aż roślina wypuści młode, zdrowe liście i dopiero wtedy oberwać te, które mają dziury.

Przeczytaj także: Jak zwalczać choroby roślin przy pomocy grejpfruta

Przyczyną powstawaniu dziur w liściach pelargonii może być grad. Kulki lodu przebijają blaszki liściowe na wylot albo powodują wystrzępienia na ich krawędziach. Czasem uszkadzają całe pędy, liście i kwiatostany. Zniszczenia spowodowane przez grad bywają różne, w zależności od wielkości lodu, intensywności opadu, a nawet kierunku wiatru. Przykładowo, zdarza się, że grad zniszczy doszczętnie pelargonie na balkonach od strony zachodniej, zaś na kwiatach od strony południowej – na tym samym budynku - uszkodzenia są niewielkie.

Grad najczęściej niszczy pelargonie w czerwcu, ale występuje też w innych miesiącach. Zwykle trwa lokalnie i krótko. Uszkodzonych pelargonii, o ile nie zostały zniszczone całkowicie, nie trzeba wyrzucać. Należy zadbać, by mogły się jak najszybciej zregenerować. Zacząć trzeba od usunięcia połamanych pędów i oberwanych liści. Następnie warto zastosować preparat wzmacniający, jak Pokrzywa stymulator wzrostu (to naturalny wodny roztwór sfermentowanego wyciągu z pokrzywy). Preparat jest produkowany jako koncentrat, który przed użyciem należy rozcieńczyć wodą. Po sporządzeniu roztworu można wykonać oprysk lub podlać pelargonie. Produkt nie posiada okresu karencji oraz  jest biodegradowalny.

Po gradobiciu należy też zadbać o prawidłowe nawożenie pelargonii oraz zapewnić im dużo światła.

Przeczytaj także: Nawożenie pelargonii – jakie nawozy i kiedy stosować